PGS.TS Phạm Hồng Chương: Diễn đàn kinh tế Việt Nam 2021: Quán triệt hai quan điểm khi đưa ra chính sách
06/12/2021 2021-12-06 16:54PGS.TS Phạm Hồng Chương: Diễn đàn kinh tế Việt Nam 2021: Quán triệt hai quan điểm khi đưa ra chính sách
PGS.TS Phạm Hồng Chương: Diễn đàn kinh tế Việt Nam 2021: Quán triệt hai quan điểm khi đưa ra chính sách
DIENDANDOANHNGHIEP.VN: Với
những vấn đề đặt ra hiện nay đối với chính sách tài khóa và chính sách
tiền tệ, cùng với những kinh nghiệm quốc tế, chúng ta cần quán triệt hai
quan điểm cơ bản khi đưa ra các chính sách.
một cách bền vững trong bối cảnh “sống chung với Covid-19”, thay vì tập
trung theo hướng “ứng phó với Covid-19” và chỉ tập trung tháo gỡ khó
khăn do tác động của đại dịch. Điều này phù hợp với chiến lược mới của
Chính phủ là “Thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch
Covid-19” thay vì chiến lược “Không Covid-19”.
PGS.TS. Phạm Hồng Chương, Hiệu trưởng Trường Đại học Kinh tế Quốc dân.
Thứ hai,
do dư địa chính sách dần thu hẹp, các chính sách cần hướng các giải
pháp cũng như nguồn lực ưu tiên đến khu vực doanh nghiệp, tạo điều kiện
cho khu vực doanh nghiệp phục hồi và phát triển trong đại dịch; đặc biệt
là những doanh nghiệp có ảnh hưởng lan tỏa lớn đến các doanh nghiệp,
các khu vực khác của nền kinh tế; các doanh nghiệp hạt nhân của các
chuỗi cung ứng. Điều này cũng tạo điều kiện để tạo cầu lao động, hỗ trợ
an sinh xã hội (thông qua doanh nghiệp), đảm bảo ổn định cuộc sống cho
người lao động.
Chính sách tài khóa
Cụ
thể, đối với chính sách tài khóa, chuyển trọng tâm của các chính sách
hỗ trợ từ mục tiêu ưu tiên phòng chống dịch sang mục tiêu phục hồi hoạt
động sản xuất kinh doanh và đảm bảo an sinh xã hội.
Tập
trung cải thiện hiệu quả của công tác tuyên truyền và thực thi đối với
các gói chính sách hỗ trợ đã ban hành. Các quy trình, giai đoạn thẩm
định cần được đơn giản hóa hết mức, đặc biệt là đối với người dân, nhưng
tập trung vào giai đoạn hậu kiểm và các chế tài xử phạt đối với các
hành vi trục lợi chính sách.
Đẩy mạnh ứng dụng và nhanh chóng cải thiện hạ tầng công nghệ thông tin trong triển khai các gói chính sách hỗ trợ.
Mở
rộng đối tượng thụ hưởng, liều lượng, thời gian hỗ trợ đối với các gói
chính sách hiện tại về chậm nộp, miễn, giảm thuế thu nhập doanh nghiệp,
tiền thuê đất, tiền điện, bảo hiểm xã hội…
Ban hành và thực thi các chính sách nhằm bình ổn giá nguyên liệu đầu vào sản xuất, chi phí lưu thông, vận chuyển hàng hóa.
Cần
ban hành và thực thi khẩn trương các chính sách hỗ trợ người lao động
di cư phải thuê nhà nhằm tránh tình trạng đứt gãy nguồn cung lao động
khi trở lại trạng thái bình thường mới.
Cần
có những chính sách hỗ trợ mạnh mẽ hơn đối với đối tượng người lao động
dicư không có đăng ký và người lao động tự do trong khu vực phi chính
thức. Bổ sung các hình thức hỗ trợ trực tiếp bằng nguồn ngân sách cho
các đối tượng dễ tổn thương (người cao tuổi, trẻ em, người yếu thế…
Các diễn giả tham gia thảo luận.
Ban
hành và thực thi khẩn trương các chính sách nhằm hỗ trợ các chi phí
phòng dịch, các chi phí tái tổ chức hoạt động sản xuất cho các doanh
nghiệp nhằm thích ứng an toàn, linh hoạt và kiểm soát hiệu quả dịch
bệnh. Ban hành hướng dẫn các doanh nghiệp hạch toán chi phí phòng chống
dịch, tái tổ chức sản xuất vào chi phí hoạt động sản xuất kinh doanh.
Trong
giai đoạn phục hồi, các chính sách hỗ trợ cần chọn lọc hơn, tập trung
hơn vào các doanh nghiệp quy mô lớn, có ảnh hưởng lan tỏa quan trọng đến
các khu vực khác trong nền kinh tế. Tránh tình trạng đổ vỡ dây chuyền
trong nền kinh tế. Không hỗ trợ dàn trải, bình quân, liều lượng hỗ trợ
thấp. Đồng thời dư địa chính sách cũng không cho phép thực hiện bao phủ
quá nhiều đối tượng.
Phối hợp với
các chính sách tiền tệ nhằm đàm bảo dòng tiền, khả năng thanh khoản của
khu vực doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp lớn, đầu tàu.
Đẩy
nhanh tiến độ thực hiện và giải ngân các dự án đầu tư công, đặc biệt là
các công trình trọng điểm quốc gia. Tập trung tháo gỡ các nút thắt về
thể chế và giải phóng mặt bằng trong thực hiện các dự án này. Việc bố
trí vốn cần đảm bảo tính tập trung để thực hiện dứt điểm từng dự án.
Chính sách tiền tệ
Trên
cơ sở mục tiêu của Quốc hội, Chính phủ về kế hoạch phát triển kinh tế
xã hội năm 2021, tới đây sẽ là mục tiêu và kế hoạch của năm 2022, NHNN
cần tiếp tục điều hành CSTT chủ động, linh hoạt, phối hợp chặt chẽ với
chính sách tài khóa và các chính sách kinh tế vĩ mô khác nhằm kiểm soát
lạm phát, duy trì ổn định kinh tế vĩ mô, thị trường, đảm bảo mục tiêu
tăng trưởng tín dụng đề ra từ đầu năm (12%), nếu không ít nhất cũng phải
đạt trên 10%.
Chủ tịch Quốc hội trao đổi với các đại biểu tham dự diễn đàn.
NHNN
tiếp tục triển khai các chính sách, giải pháp đang thực hiện hỗ trợ
tháo gỡ khó khăn do Covid-19, dành tối đa mọi nguồn lực hiện có, đảm bảo
hiệu quả, thiết thực, trong khuôn khổ quy định của pháp luật; đồng thời
sẵn sàng đáp ứng nhu cầu vốn cho phục hồi nền kinh tế ngay khi dịch
bệnh được kiểm soát. Khuyến nghị NHNN cần nghiên cứu để giảm 0,5% tỷ lệ
dự trữ bắt buộc trong 2 tháng cuối năm 2021 và giảm tiếp 0,5% trong quý
I/2022. Theo đó, sẽ tác động giảm đáng kể lãi suất cho vay đối với nền
kinh tế.
Bởi vì, chỉ cần giảm 0,5%
tỷ lệ này, sẽ giải phóng được số vốn lên tới 50.000 tỷ đồng để cho vay
đối với nền kinh tế, chưa tín đên chi phí tín dụng của các tổ chức tín
dụng sẽ giảm xuống đồng thời tang khả năng tạo tiền, tang tổng phương
tiện thanh toán M2 cho nền kinh tế.
NHNN
cần tiếp tục bám sát tình hình kinh tế vĩ mô, thị trường tiền tệ, tình
hình dịch bệnh Covid-19 trong nước và quốc tế triển khai các giải pháp
kiểm soát quy mô, tăng trưởng tín dụng phù hợp với chỉ tiêu định hướng
đề ra, gắn với nâng cao chất lượng tín dụng; tập trung vào các lĩnh vực
sản xuất, lĩnh vực ưu tiên, kiểm soát chặt chẽ tín dụng đối với lĩnh vực
tiềm ẩn rủi ro; tiếp tục thực hiện các giải pháp tháo gỡ khó khăn, tạo
điều kiện thuận lợi trong vay vốn tín dụng ngân hàng cho doanh nghiệp và
người dân.
Đặc biệt, khuyến nghị
NHNN nghiên cứu để bỏ hạn mức tín dụng đối với các NHTM đáp ứng được các
tiêu chí của Basel II và có tỷ lệ nợ xấu dưới 3% nhằm giải phóng năng
lực và tăng tính chủ động trong việc cấp tín dụng lành mạnh của các tổ
chức tín dụng đó. Tránh tình trạng nặng nề về thủ tục và can thiệp hành
chính cũng như tình trạng xin, cho để được mở zoom tín dụng.
Toàn cảnh diễn đàn.
NHNN
chỉ đạo và giám sát các TCTD tiếp tục giảm chi phí để tiếp tục giảm lãi
suất cho vay hỗ trợ sản xuất – kinh doanh; các TCTD thực hiện cam kết
giảm lãi suất cho vay đối với nền kinh tế.
Các
TCTD về việc cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn, giảm, lãi, phí, giữ
nguyên nhóm nợ đối với khách hàng bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 theo
Thông tư 01/2020/TT-NHNN và Thông tư 03/2021/TT-NHNN, Thông tư
14/2021/TT-NHNN sửa đổi bổ sung Thông tư 01/2020/TT-NHNN; Đối với 16
NHTM tiếp tục thực hiện cam kết thực hiện Nghị quyết 63/NQ-CP, Quyết
định 1284/QĐ-NHNN và các văn bản có liên quan.
NHNN
chỉ đạo giảm lãi suất cho vay hộ mới thoát nghèo, hộ cận nghèo của NHCS
XH; đổng thời mở ra chương trình cho vay vốn tạo việc làm đối với người
lao động bị ảnh hưởng của Covid-19 thông qua NHCS XH. NHNN mở rộng kênh
tái cấp vốn để NHTM cho vay các Hãng hàng không khác, để NHCS XH cho
vay vốn người lao động mất việc làm.
Các
NHTM cần hết sức thận trọng về quản lý chất lượng tín dụng, xem xét
thực chất cáckhoản nợ của khách hàng với số liệu nợ xấu thể hiện trong
báo cáo tài chính công bố công khai theo niên độ. Các NHTM cần mạnh tay
trích lập dự phòng rủi ro tín dụng sát với thực chất các khoản nợ đã
được cơ cấu lại.
PGS.TS. Phạm Hồng Chương, Hiệu trưởng Trường Đại học Kinh tế Quốc dân