Hội thảo khoa học Quốc gia: “Kinh tế Việt Nam năm 2017 và Triển vọng năm 2018: Tháo gỡ rào cản đối với sự phát triển của doanh nghiệp”, công bố ấn phẩm Đánh giá kinh tế Việt Nam thường niên 2017 của trường Đại học Kinh tế Quốc dân

Sáng ngày 22/03/2018, Trường Đại học Kinh tế Quốc dân phối hợp cùng Ban Kinh tế Trung ương và Uỷ ban Kinh tế của Quốc hội đồng tổ chức Hội thảo Khoa học Quốc gia “Kinh tế Việt Nam năm 2017 và Triển vọng năm 2018: Tháo gỡ rào cản đối với sự phát triển của doanh nghiệp”, đồng thời công bố ấn phẩm “Đánh giá kinh tế Việt Nam thường niên 2017”.

Quang cảnh Hội thảo

Đến tham dự Hội thảo, về phía Văn phòng Quốc hội có sự hiện diện của TS Nguyễn Đức Kiên – Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Quốc hội; ông Nguyễn Ngọc Sơn – Phó Vụ trưởng Vụ giám sát, Văn phòng Quốc hội; ông Trương Minh Hoàng – Phó chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội; TS Phạm Tất Thắng – Phó chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa của Quốc hội. Về phía Ban Kinh tế Trung ương có TS Hoàng Xuân Hòa – Vụ trưởng Vụ Kinh tế, Ban Kinh tế Trung ương cùng các đồng chí chuyên viên các Vụ thuộc Ban Kinh tế Trung ương. Về phía Hội đồng Lý luận Trung ương có ông Nguyễn Văn Thạo – Phó Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương; cùng các đồng chí đại diện Hội đồng Lý luận Trung ương. Về phía diễn giả khách mời ngoài trường có sự hiện diện của bà Phạm Chi Lan – Chuyên gia Kinh tế; TS Võ Trí Thành – Nguyên Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Quản lý Kinh tế Trung ương; TS Phạm Minh Đức – Chuyên gia kinh tế cao cấp, Ngân hàng Thế giới (WB) tại Việt Nam; TS Phan Đức Hiếu – Phó Viện trưởng, Viện Nghiên cứu Quản lý Kinh tế Trung ương, và nhiều chuyên gia tại các Viện nghiên cứu, Trường Đại học và các chuyên gia độc lập.

Về phía Trường Đại học Kinh tế Quốc dân có sự hiện diện của GS.TS Trần Thọ Đạt – Bí thư Đảng ủy, Hiệu trưởng Nhà trường; PGS.TS Nguyễn Thanh Hà – Chủ tịch Hội đồng Trường; PGS.TS Phạm Hồng Chương – Phó Bí thư thường trực Đảng uỷ, Phó Hiệu trưởng, PGS.TS Hoàng Văn Cường – Phó Hiệu trưởng; PGS.TS Trần Thị Vân Hoa – Phó Hiệu trưởng; cùng đại diện lãnh đạo các phòng ban, khoa, viện, trung tâm; các giảng viên, học viên và sinh viên của Trường Đại học Kinh tế Quốc dân; cùng gần 300 đại biểu đại diện của các Bộ ban ngành; đại diện Văn phòng các chương trình KHCN; đại diện các tổ chức quốc tế tại Việt Nam; các học giả trong và ngoài nước; đại diện các viện nghiên cứu, các trường đại học, các doanh nghiệp, cùng đông đảo cơ quan thông tấn, báo chí đến ghi hình và đưa tin về Hội thảo.

GS.TS Trần Thọ Đạt – Hiệu trưởng Trường Đại học Kinh tế Quốc dân phát biểu khai mạc Hội thảo

Phát biểu khai mạc tại Hội thảo, GS.TS Trần Thọ Đạt – Hiệu trưởng Trường Đại học Kinh tế Quốc dân đã gửi lời cảmơn chân thành tới các quý vị đại biểu, các nhà khoa học, chuyên gia kinh tế, các tập đoàn doanh nghiệp và các viện nghiên cứu, các trường Đại học đã quan tâm và dành thời gian đến tham dự buổi Hội thảo này. GS.TS Trần Thọ Đạt cho biết chủ đề của buổi Hội thảo nhằm tổng kết kinh tế Việt Nam năm 2017, phân tích triển vọng kinh tế năm 2018, từ đó khuyến nghị chính sách trong điều hành kinh tế trong năm và các năm tiếp theo, với nội dung chuyên sâu các rào cản quan trọng được coi là đang kìm hãm sự phát triển của các doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp khu vực tư nhân; từ đó đưa ra các giải pháp và khuyến nghị chính sách tháo gỡ các rào cản nhằm thúc đẩy sự phát triển của các doanh nghiệp.

Trước đó, trong khuôn khổ Hội thảo đã diễn ra chương trình họp báo, công bố ấn phẩm “Đánh giá kinh tế Việt Nam thường niên năm 2017: Tháo gỡ rào cản đối với sự phát triển của doanh nghiệp”. Ấn phẩm do GS.TS Trần Thọ Đạt và PGS.TS Tô Trung Thành đồng chủ biên, đã đánh giá kinh tế Việt Nam năm 2017 trên bốn khu vực vĩ mô chính của nền kinh tế (khu vực kinh tế thực, khu vực tài chính tiền tệ, khu vực kinh tế đối ngoại, khu vực ngân sách) cũng như đi sâu tìm hiểu và phân tích khu vực doanh nghiệp cùng những rào cản phát triển đối với khu vực này. Ấn phẩm cũng đã đánh giá triển vọng kinh tế ViệtNam năm 2018, và đưa ra các khuyến nghị chính sách cho năm 2018 và các năm tiếp theo.

Quang cảnh buổi họp báo công bố ấn phẩm

GS.TS Trần Thọ Đạt – Hiệu trưởng Nhà trường phát biểu tại buổi họp báo

Tại buổi họp báo GS.TS Trần Thọ Đạt cho biết đây là ấn phẩm thường niên của Trường Kinh tế Quốc dân, quy tụ được nhiều chuyên gia kinh tế mạnh của Nhà trường và các cộng tác viên ngoài trường, là một sản phẩm nghiên cứu có chất lượng, mang đậm dấu ấn khoa học của Trường Đại học Kinh tế Quốc dân. Đồng thời Giáo sư Hiệu trưởng cũng nhấn mạnh: “Báo cáo đã thể hiện quan điểm riêng của các chuyên gia Trường Đại học Kinh tế Quốc dân, có tính phản biện chính sách một cách độc lập. Điểm khác biệt với các Báo cáo kinh tế thường niên của các đơn vị khác đó là ấn phẩm này đã được thực hiện thông qua các phương pháp định lượng với các mô hình kinh tế lượng, mang đậm dấu ấn khoa học của Trường Đại học Kinh tế Quốc dân, theo đó, đảm bảo những kết luận đưa ra được dựa trên những bằng chứng thực nghiệm, có căn cứ và dẫn chứng cụ thể, mang những thông điệp chính sách thuyết phục. Mặc dù báo cáo thể hiện tính học thuật cao, gắn kết những vấn đề nóng của nền kinh tế với thực hiện nghiên cứu định lượng, nhưng cách trình bày vẫn thân thiện với người đọc thuộc các đối tượng khác nhau, là tài liệu tham khảo hữu ích cho các nhà hoạch định chính sách, giới nghiên cứu…”.

PGS.TS Tô Trung Thành – Trưởng phòng Quản lý khoa học trình bày nội dung ấn phẩm “Đánh giá kinh tế Việt Nam thường niên năm 2017: Tháo gỡ rào cản đối với sự phát triển của doanh nghiệp”

Mở đầu Hội thảo, PGS.TS Tô Trung Thành – Trưởng phòng Quản lý Khoa học, đồng chủ biên ấn phẩm: “Đánh giá kinh tế Việt Nam thường niên năm 2017: Tháo gỡ rào cản đối với sự phát triển của doanh nghiệp” đã thay mặt nhóm nghiên cứu trình bày tóm tắt nội dung báo cáo. Kết quả nghiên cứu cho thấy kinh tế Việt Nam năm 2017 đã đạt được những kết quả khả quan, nhưng đang đối diện với nhiều tồn tại và thách thức. Chất lượng tăng trưởng chưa có cải thiện. Cách thức tăng trưởng khiến dư địa tác động chính sách bị thu hẹp, chính sách quản lý tổng cầu gây sức ép bất ổn. Hệ thống tài chính tiền tệ vẫn đang phải xử lý vấn đề nợ xấu và tỷ lệ an toàn vốn mỏng. Thâm hụt ngân sách và nợ công gia tăng tiếp tục là rủi ro vĩ mô lớn. FDI hiện được coi là động lực tăng trưởng chính, nhưng động lực này đóng góp thiếu bền vững vào tăng trưởng, dễ đẩy nền kinh tế vào “bẫy thu nhập thấp”. Trong khi đó, mặc dù môi trường kinh doanh cải thiện hơn, các doanh nghiệp nói chung và DNTN nói riêng vẫn đang đối diện với những rào cản phát triển, đặc biệt là các rào cản hạn chế khả năng tiếp cận vốn tín dụng chính thức, rào cản làm gia tăng chi phí lao động, chi phí cơ sở hạ tầng logistics và chi phí thực hiện nghĩa vụ thuế và hải quan với Nhà nước.

TS Phạm Minh Đức – Chuyên gia kinh tế cao cấp, Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam trình bày tham luận về triển vọng kinh tế tại Việt Nam: Tác động của CPTPP đến tổng quan kinh tế Việt Nam

Tiếp đến, TS Phạm Minh Đức – Chuyên gia kinh tế cao cấp, Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam đã trình bày Báo cáo tác động kinh tế và phân bổ thu nhập của Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ Xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) trong phần tham luận về nội dung triển vọng kinh tế năm 2018. Theo ông, những hiệp định thương mại đa phương như CPTPP sẽ bổ sung động lực cho mô hình tăng trưởng dựa trên đầu tư và xuất khẩu của Việt Nam. Hiệp định mới sẽ mang lại lợi ích trực tiếp cho Việt Nam nhờ tự do hóa thương mại và tăng cường tiếp cận thị trường. Quan trọng nhất là nó sẽ thúc đẩy và tăng tốc quá trình cải cách trong nước trong nhiều lĩnh vực khác nhau. CPTPP dự kiến sẽ thúc đẩy cải cách trong các lĩnh vực như quản lý cạnh tranh, dịch vụ (dịch vụ tài chính, viễn thông, và gia nhập tạm thời của các nhà cung cấp dịch vụ), hải quan, thương mại điện tử, môi trường, mua sắm của chính phủ, sở hữu trí tuệ, đầu tư, tiêu chuẩn lao động, pháp lý, thâm nhập thị trường hàng hóa, quy tắc xuất xứ, các biện pháp phi thuế quan, khắc phục thương mại…

TS Phan Đức Hiếu – Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Quản lý Kinh tế Trung ương trình bày tham luận về các rào cản phát triển doanh nghiệp: Những thách thức trong xoá bỏ các rào cản đối với sự phát triển của doanh nghiệp tư nhân

Trong phần tham luận về những rào cản phát triển doanh nghiệp, TS Phan Đức Hiếu – Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Quản lý Kinh tế Trung ương cho rằng, những cải cách của Chính phủ và các bộ, ngành trong thời gian qua đã đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận. “Năm 2017, năng lực cạnh tranh quốc gia tăng 5 bậc so với năm 2016 lên vị trí 55/137 nền kinh tế. Môi trường kinh doanh tăng 14 bậc, Chỉ số đổi mới sáng tạo cải thiện 12 bậc đạt thứ hạng 47/127 nền kinh tế. Chỉ số nộp thuế và BHXH tăng điểm và có cải thiện mạnh mẽ, hiện đạt vị trí 86/190 quốc gia. Một số bộ, ngành tích cực cắt giảm các điều kiện kinh doanh gây cản trở cho DN”. Tuy nhiên, theo TS Phan Đức Hiếu còn có khoảng cách giữa những kết quả và mục tiêu đặt ra, phạm vi cải cách còn hẹp. Mục tiêu có 1 triệu doanh nghiệp hoạt động vào năm 2020 là một thách thức lớn nếu trong mỗinăm tới chỉ có khoảng 100.000 doanh nghiệp đăng ký thành lập mới. “Thông điệp của Chính phủ như vậy cũng là rõ và đủ rồi, giờ cần có hành động cụ thể. Hành động này phải đủ mạnh mẽ để tạo ra sự thay đổi mang tính đột phá”, TS Phan Đức Hiếu nhấn mạnh.

Đoàn chủ toạ điều hành phiên thảo luận tại Hội thảo

Chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan

TS Võ Trí Thành – nguyên Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Quản lý Kinh tế Trung ương (CIEM)

PGS.TS Nguyễn Văn Thạo – Phó Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương

TS Nguyễn Đức Kiên – Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Quốc hội

Các đại biểu thảo luận và đóng góp ý kiến tại Hội thảo

Trong phần thảo luận mở, các chuyên gia kinh tế đều đánh giá cao nội dung của ấn phẩm, quy tụ được các chuyên gia giỏi và mang đậm dấu ấn khoa học, đã đi trúng và đúng những vấn đề mà doanh nghiệp hiện nay đang đối mặt. Các chuyên gia cũng đã trao đổi sôi nổi về những rào cản phát triển của doanh nghiệp. Theo chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan, ngoài những khó khăn đã được nói đến trong báo cáo, các doanh nghiệp còn chịu những chi phí tuân thủ khác. Đơn cử như những điều kiện kinh doanh mà Chính phủ đang yêu cầu các bộ, ngành phải cắt giảm từ 30-50%, nếu làm được, chi phí tuân thủ của Doanh nghiệp sẽ giảm đi đáng kể. TS Võ Trí Thành thì cho rằng: “Nếu bỏ những đóng góp của các ông lớn như Samsung, Formosa ra khỏi nền kinh tế, còn lại chỉ có các doanh nghiệp Việt Nam với nhau thì tăng trưởng kinh tế Việt Nam không có gì quá đặc sắc. Nói vậy không phải là chê xấu, mà phải nhìn rõ thực tế các doanh nghiệp Việt đang rất khó khăn”.

Phát biểu bế mạc Hội thảo, TS Nguyễn Đức Kiên – Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Quốc hội cho biết Hội thảo đã diễn ra thành công tốt đẹp, thu hút đông đảo các chuyên gia kinh tế, các nhà nghiên cứu, đại diện các bộ ban ngành, các cơ quan thông tấn báo chí đến ghi hình và thông tin về Hội thảo. TS Nguyễn Đức Kiên cũng hi vọng ấn phẩm “Đánh giá Kinh tế Việt Nam thường niên 2017” của Trường Đại học Kinh tế Quốc dân sẽ là một ấn phẩm có giá trị tham khảo lớn, có sức lan toả tới các nhà hoạch định chính sách, giới nghiên cứu và nhiều đối tượng bạn đọc khác nhau.

Một số hình ảnh bên lề Hội thảo